پاش به‌دیهێنانی یه‌كه‌مین مرۆڤ له خۆڵى* و به‌خشینی هه‌ناسه‌ی ژیان به‌به‌ریدا، یه‌زدان باخچه‌ی عه‌ده‌نی به‌دیهێنا. ئه‌م باخچه‌یه ده‌كه‌وێته ناوچه‌ی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاستی ئێستا، له‌وانه‌یه باکووری كوردستانی ئێستا بێت. ڕووبارێك له عه‌دنه‌وه هه‌ڵده‌قووڵا و له‌به‌ری ده‌ڕۆیشت بۆ ئاودانی باخچه‌كه.
یه‌زدانی په‌روه‌ردگار هه‌موو ئه‌و جۆره دره‌ختانه‌ی كه‌وا له‌به‌رچاو جوان بوون و بۆ خواردن خۆش بوون له زه‌ویدا گه‌شه‌ی پێكرد. دره‌ختی ژیانیش له ناوه‌ڕاستی باخچه‌كه‌دا بوو، هه‌روه‌ها دره‌ختی زانینی چاكه‌و خراپه.
یه‌زدانی په‌روه‌ردگار پیاوه‌كه‌ی هێنا و له باخچه‌ی عه‌ده‌ن داینا، بۆ ئیشی جوتیاری و بایه‌خ پێدانی.
(په‌یدابوون ٢: ٩-١٥)
یه‌زدان پرسیاری له ئاده‌م نه‌كرد بۆ ئه‌وه‌ی بزانێت ئایا ئاده‌م ده‌یه‌وێ له باخچه‌ی عه‌ده‌ن بژی. یه‌زدان به‌دیهێنه‌ر و خاوه‌نی مرۆڤه، ده‌یزانێی چی بۆ مرۆڤ باشه.
باخچه‌كه‌ی ئاده‌م پڕبوو له شتی خۆشی بێ پایان – شتی خۆش بۆ بینین و بۆن کردن و تام کردن. – له جۆگه و كانی سازگار، ده‌نگی باڵنده، گوڵی بۆنخۆش، ئاژەڵی جوان، میوه‌ی ئاودار، سه‌وزه‌واتی به‌سوود، دارستانی گه‌وره، تاشه به‌ردی ڕەنگاوڕەنگ و چه‌ندین جۆری مێروو. ئه‌مه جگه له ملیۆنان شتی دیكه كه هێشتا له باخچه‌كه‌دا ئاشكرا نه‌كرابوون.
خودا مرۆڤی ته‌نها بۆ خواردن و گه‌ڕان به‌دینه‌هێنا. خودا ئاده‌می به‌دیهێنا بۆ ئه‌وه‌ی ببێته سه‌ری مرۆڤایه‌تی. خواستی خودا ئه‌وه بوو كه ئاده‌م و خێزانه‌كه‌ی بۆ هه‌تاهه‌تایه له پاشایه‌تییه‌كه‌یدا فه‌رمانڕەوایه‌تی بكه‌ن. به‌ڵام ته‌نها متمانه به‌و كه‌سانه ده‌كرێت و كاری مه‌زنیان پێده‌سپێردرێت كه له كاره بچووكه‌كاندا سه‌ركه‌وتوو ده‌بن.
خودا یه‌كه‌م كاری به ئاده‌م سپارد كه بریتی بوو له چاودێری كردنی باخچه‌كه.
باخچه‌كه شوێنێكی زۆر جوان و دڵڕفێن بوو. دڕك و داڵ و مێرووی زیانبه‌خشی تێدا نه‌بوو. ئاو و هه‌واكه‌ی پاك و خاوێن و زه‌ویه‌كه‌ی به پیت بوو، ئه‌گه‌رچی بارانی لێ نه‌ده‌باری، به‌ڵام له زه‌وییه‌وه ته‌مێك به‌رز ده‌بۆوه و زه‌وییه‌كه‌ی ئاوده‌دا.
خودا كارێكی دیكه‌ی به ئاده‌م سپارد: ناونانی گیانله‌به‌ران.
ئه‌و وێنه‌یه بهێنه پێش چاوت، یه‌زدان گیانله‌به‌ره‌كانی بۆ ئاده‌م هێنا تاوه‌كو ناویان بۆ بدۆزێته‌وه. جووتێك ئاژەڵی به‌هێز كه په‌له شۆڕبۆوه‌كانی و قاچه به‌هێزه‌كانی به‌رز ده‌كاته‌وه، ئاده‌م لێیان ورد ده‌بێته‌وه و ده‌ست به پشتیاندا ده‌هێنێ، پاشان ناویان لێده‌نێت ئه‌سپ. باڵنده‌یه‌كی مه‌زن به جووته باڵی پان و ده‌نووكێكی قوولاپیه‌وه به‌ره‌و زه‌وی هێرش ده‌بات، ئاده‌م ئه‌م باڵنده‌یه ناو ده‌نێت هه‌ڵۆ. پاشان، ئاژەڵێكی دیكه‌ی دڕنده كه ڕەنگی پرته‌قاڵیه و خه‌تی ڕەش له‌سه‌ر جه‌سته‌یه‌تی. ئایا ئاده‌م ئه‌م ئاژەڵه‌ی به چی ناوبرد؟
پیاوه‌كه ناوی له هه‌موو ئاژەڵی ماڵی و باڵنده‌ی ئاسمان و ئاژەڵی كێوی نا. (په‌یدابوون ٢: ٢٠)
باخچه‌ی عه‌ده‌ن ئه‌و شوێنه بوو تاكو له‌وێوه مرۆڤ به‌دیهێنه‌ره‌كه‌ی بناسێت.
كاتی ئه‌وه هاتبوو ئاده‌م تاقی بكرێته‌وه.
بڕۆ سەرەتا
دوا تێبینی
هەموو ئەو ماده كیمیاییانەی له لەشی مرۆڤدا هەن بە هەمان شێوه له خاكدا بوونیان هەیه.
هەتا ئەم ساڵانەی ڕابردوو، زانست دركی بەم ڕاستییه نەكرد. زانست و زانیاری زاناكان لەسەر بنەمای تیۆری و تێڕوانینه (بیرۆكەی مرۆڤ)، بەڵام زانیاری ئەوانەی باوەڕیان به كتێبی پیرۆز هەیه لەسەر بنەمای تێڕوانین و ئاشكراكردنه ”وشەی خودا“.
پرسیار بۆ پێداچوونەوە:
بۆچی خودا پرسیاری لە ئادەم نەكرد، ئایا دەیئەوێت لە باخچەی عەدندا بژی؟